Spis treści
Valtice znajdują się tuż przy austriackiej granicy. Miejscowość otoczona jest malowniczymi wzgórzami, na których uprawia się rolę i rośnie winorośl. Dzięki temu sam pejzaż wystarczy, by do nich zaprosić. Niezwykłe winnice i spokojne krajobrazy tworzą magiczny klimat, który przyciąga miłośników natury i wina z całego świata. Największą atrakcją miejscowości jest jednak pałac rodu Lichtensteinów z okresu renesansu, mocno przebudowany w XVIII wieku w stylu barokowym (projekt włoskiego architekta Antona Martinelliego). Pałac był główną siedzibą tego sławnego europejskiego rodu na terenie ziem czeskich i dzięki temu rzeczywiście oszałamia swoim przepychem i pięknem. Rozległy kompleks pałacowy jest uważany za jedno z najważniejszych dziedzictw kulturowych regionu i całej Europy.
Cały zespół parkowo–pałacowy Lednice – Valtice, jako jeden ze skarbów światowego dziedzictwa kultury, został wpisany na listę UNESCO w 1996 roku. W środku działa muzeum przedstawiające historię pałacu wraz z dziejami rodu, który go ufundował.
Valtice to również jedna ze stolic wina w Czechach. Corocznie odbywa się tam głośny i bardzo prestiżowy konkurs połączony z degustacją winnego trunku. Co interesujące, goszcząc w pałacu, możemy sami skosztować laureatów z poprzednich lat, pieczołowicie składowanych w pałacowych piwnicach. Dzięki temu, miłośnicy wina corocznie tłumnie zjeżdżają do miejscowości, choć i dla amatorów podobna przygoda może być niezwykle interesująca. W Narodowym Centrum Win możemy także obejrzeć ekspozycję przedmiotów i niewielką wystawę o regionach winiarskich w Czechach i na Morawach.
Kiedy najlepiej przyjechać?
Valtice, jako centrum winiarstwa, najlepiej odwiedzić późnym latem i wczesną jesienią, kiedy odbywają się liczne festiwale winiarskie oraz winobranie. To właśnie wtedy miejscowość tętni życiem, a ulice wypełniają się aromatem świeżych winogron. Najważniejszym wydarzeniem jest festiwal win, który przyciąga smakoszy i ekspertów z całego świata. Wiosna to również doskonały czas na wizytę – krajobraz ożywa, a winnice zaczynają się zielenić, tworząc malownicze scenerie idealne na długie spacery.
Zimą miejscowość staje się spokojniejsza, ale dzięki swojej lokalizacji i wspaniałym widokom na okoliczne wzgórza, nadal pozostaje atrakcyjna dla turystów pragnących odpocząć od miejskiego zgiełku.
Co koniecznie zobaczyć?
Będąc w Valticach należy oczywiście zajrzeć do pałacu. Budowla atrakcyjnie prezentuje się zarówno z zewnątrz, jak i od środka. To co najpierw rzuca się w oczy to rozmiar i rozmach budowniczych. Pałac jest czteroskrzydłowy, na dziedziniec wchodzi się po potężnych schodach. Zewsząd otaczają nas klasyczne dla baroku zdobienia i przepych. Na myśl przychodzą podobne pałace z tamtego okresu z Europy Zachodniej, a porównanie z Wersalem może jest przesadzone ale zasadne. Samo obejście pałacu z zewnątrz zajmie kilkadziesiąt minut, a jeśli dodamy do tego spacer po parku (ponad 14-hetarowym), to należy zarezerwować nawet kilka godzin. Z zewnątrz – obok ogromu budowli – zwracają uwagę przede wszystkim wieżyczki, bogato zdobiony portal wejściowy, płaskorzeźby i kolumny.
W środku z kolei mamy do wyboru dwie trasy – Książęcą i Cesarską, a każdą z nich można uzupełnić o degustację wina z tutejszych piwnic. Jeśli mamy więcej czasu – i śpimy na miejscu – warto pokusić się o opcję najdroższą. Za cenę 419 koron zwiedzamy dłuższą Trasę Cesarską oraz degustujemy wina „do woli”. Same komnaty zamkowe robią niesamowite wrażenie – podziwiać możemy prawdziwe perły barokowego zdobnictwa, z których najbardziej chyba zwraca uwagę tutejsza kaplica, z przepięknie odmalowanymi ścianami i sufitem. Obok pomieszczeń uwagę zwraca także bogate wyposażenie – szafy komody, stoły i krzesła, buduary, kanapy, lustra czy obrazy – to wszystko sprawia, że możemy poczuć, jak mieszkali i żyli mieszkańcy pałacu parę wieków temu.
Historia pałacu
Valtice (niem. Feldsberg) do końca I wojny światowej i kończących ją traktatów pokojowych znajdowały się na terenie Dolnej Austrii. Sama osada powstała wraz zasiedlaniem tych ziem na początku ubiegłego tysiąclecia, zaś pierwsza wzmianka pisana pojawia się w 1193 roku w dokumentach biskupstwa praskiego. Wówczas Valtice należały do rodu Seefeldów i były ich posiadłością dziedziczną. Zgodnie ze średniowiecznymi tradycjami, panowie na zamku przednio go rozbudowują i organizują co rusz turnieje rycerskie dla nie tylko okolicznej szlachty.
W XIV wieku posiadłości zostają podzielone (w pewnym momencie nawet pomiędzy sześć córek jednego z panów), by zostać zjednoczonymi już pod nowymi właścicielami – Lichtensteinami w 1395 roku, którzy będą tutaj władać aż do 1945 r. Od 1560 roku Valtice to główna siedziba rodu, co potwierdza piękno i przepych pałacu.
Sam zamek w tych latach przeszedł taką ilość remontów, rozbudowań i przebudowań motywowanych odmiennymi koncepcjami architektonicznymi, że niekiedy trudno znaleźć dla nich wspólny mianownik. Z jednej strony wciąż dobudowywano nowe skrzydła, z drugiej zamieniano elementy renesansowe na barokowe, a w projektach, oprócz lokalnych mistrzów brali udział także architekci z Italii.
Jeden z panów, Karol Euzebiusz, niezadowolony z formy rezydencji rozważał budowę zupełnie nowej siedziby rodu, co w końcu porzucił, zamiast tego skupiając się na dekoracji wnętrza budowli malowidłami i rzeźbieniami. O większości ówczesnych dzieł wiemy tylko z przekazów – nie przetrwały do dnia dzisiejszego. W czasie panowania na zamku hiszpańskiego granda Antona Floriana to iberyjski barok zdominował budowlę, co nadało jej jeszcze bardziej interesujących kształtów. W 1724 roku powstaje słynna i przepiękna brama główna na teren pałacu. Zapoczątkowało to kolejną przebudowę w kierunku kapiącego przepychem baroku, gwarantując budowli zajmowane dzisiaj miejsce na mapie architektury barokowej w całej Europie Środkowej. Wówczas powstała zamkowa kaplica bogato zdobiona malowidłami rzeźbami – chyba najpiękniejsze miejsce w całym pałacu. Równolegle przebudowano park, kształtując go zgodnie o oczekiwaniami ówczesnej mody w sferach arystokratycznych.
Zamek pełnił wówczas nie tylko funkcję rezydencji rodu, ale i miejsca w którym goszczono członków najznamienitszych rodzin z całej Europy, a w szczególności z panującego ówcześnie na Morawach Cesarstwa Austriackiego – choćby Cesarza Franciszka Józefa I czy kanclerza Klemensa Metternicha. Przejęty po I wojnie światowej we władanie państwa Czechosłowackiego zamek pozostał w rękach rodziny Lichtensteinów aż do końca kolejnej wojny.
Rok 1945 z kolei przyniósł zamkowi ruinę – najpierw najcenniejsze przedmioty wywieźli uciekający na zachód właściciele, a następnie zamek padł ofiara rabunku zwycięskiej Armii Czerwonej. Potem przekształcono go w obóz dla kobiet, suszarnię chmielu, planowano nawet wszczęcie produkcji przemysłowej na terenie zabudowań. Dopiero po latach uznano go za zabytek i państwo wstrzymało dewastację, by w 1996 roku wpisać Valticko-Lednicki Areal na listę UNESCO.
Lista atrakcji w Valticach, które warto odwiedzić:
- Zamek Valtice (Pałac Valticki)
Odkryj barokowy zamek będący dawną siedzibą rodu Lichtensteinów. Bogato zdobione wnętrza, imponujące sale reprezentacyjne i malownicze ogrody zachwycą każdego miłośnika historii i architektury. - Narodowe Centrum Wina i Salon Win Republiki Czeskiej
Zanurz się w świecie morawskiego winiarstwa. W podziemiach zamku znajduje się ekspozycja prezentująca najlepsze wina Czech. Skosztuj wyselekcjonowanych trunków i poznaj tajniki produkcji wina. - Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Odwiedź monumentalny barokowy kościół górujący nad miastem. Wnętrze zachwyca bogatymi zdobieniami, freskami i imponującymi organami. - Kolumnada na Reistně (Reistna)
Wejdź na monumentalną kolumnadę w stylu klasycystycznym, skąd rozpościera się panoramiczny widok na Valtice, okoliczne winnice i Austrię. To idealne miejsce na podziwianie zachodu słońca i pięknych krajobrazów. - Podziemia Valtic (Valtické Podzemí)
Przemierzaj labirynt historycznych piwnic winiarskich połączonych w jedną trasę turystyczną. Odkryj tajemnicze korytarze i spróbuj lokalnych win w niepowtarzalnej atmosferze. - Kaplica św. Huberta
Urokliwa neogotycka kaplica położona w lesie, dedykowana patronowi myśliwych. Miejsce pełne spokoju i idealne na chwilę zadumy. - Rendez-vous (Świątynia Diany)
Odwiedź romantyczny łuk triumfalny w stylu klasycystycznym zainspirowany antyczną architekturą. Położony w lesie, stanowi ciekawy cel spacerów i doskonałe miejsce na odpoczynek. - Park Krajobrazowy Lednice-Valtice
Eksploruj jeden z największych kompleksów parkowo-pałacowych w Europie, wpisany na listę UNESCO. Malownicze krajobrazy, zabytkowe budowle i liczne trasy turystyczne czekają na odkrycie. - Muzeum Żelaznej Kurtyny
Poznaj historię podzielonej Europy w miejscu, gdzie przebiegała granica między Czechosłowacją a Austrią. Ekspozycja obejmuje oryginalne elementy ogrodzeń, wieżyczki strażnicze i pojazdy wojskowe. - Herbarium Valtice (Zielnik Valtice)
Odwiedź unikalny ogród z ziołami i roślinami leczniczymi. Dowiedz się więcej o ich zastosowaniu i historii w pięknie zaaranżowanym otoczeniu. - Winnice Valtickie
Wybierz się na spacer lub przejażdżkę rowerową wśród malowniczych winnic. Odwiedź lokalne winiarnie, spotkaj się z winiarzami i spróbuj regionalnych specjałów. - Plac Wolności (Náměstí Svobody)
Spaceruj po głównym placu miasta otoczonym zabytkowymi kamienicami. Znajdziesz tu liczne kawiarnie, restauracje i sklepy z lokalnymi produktami.
Zapraszamy do odkrywania uroków Valtic! Kliknij na nazwę atrakcji, aby dowiedzieć się więcej o każdym miejscu i zaplanować swoją wizytę.
Inne atrakcje w okolicy
Podobnie jak w Lednicach jednak, sam pałac to nie koniec atrakcji. Obok niego znajduje się Ogród Ziołowy (Bylinková zahrada), w którym możemy obejrzeć (i powąchać) wiele gatunków roślin rosnących wzdłuż uporządkowanych alejek. Całość przypomina po prostu niewielki i sympatyczny ogródek botaniczny i z pewnością jest przyjemnym miejscem na chwilę odpoczynku na świeżym powietrzu.
Za zamkiem, wśród plantacji winorośli i tuż przy granicy austriackiej znajduje się Kolonáda na Rajstně, czyli okazały portyk z kolumnami korynckimi oraz łukiem tryumfalnym w środku. Szczyt budowli zamieniono w platformę widokową, a dzięki położeniu na wzgórzu jest to idealne miejsce by spojrzeć i podziwiać okolicę. Widzimy okolicę aż po Mikulov, Palavę, zbiornik Nesyt, a także park w Lednicach z najwyższą tam budowlą – Minaretem, oraz przy dobrych warunkach – Małe Karpaty na Słowacji. Dzięki widokom miejsce to jest obowiązkowym punktem dla odwiedzających Valtice. Kolonada powstała w latach 1817-1823. Obok pełnionej już wówczas funkcji punktu widokowego, budynek był także miejscem pamięci zmarłych członków rodziny Lichtensteinów, o czym świadczą inskrypcje wyryte na ścianach.
Kawałek za wzgórzem, podążając dalej czerwonymi znakami wśród winorośli dochodzimy do drogi prowadzącej do Austrii i natykamy się na Muzeum železné opony, czyli nic innego jak dawną placówkę straży granicznej zamienioną w Muzeum Żelaznej Kurtyny. Warto zajrzeć do muzeum, w którym cofniemy się w czasie i poczujemy jak wyglądało życie pograniczników na jednej z bardziej strzeżonych granic II połowy XX wieku. Prezentowane eksponaty obejmują sprzęt wykorzystywany przez ówczesnych pograniczników, ich pomieszczenia służbowe a także urządzenia wykorzystywana na zewnątrz, jak choćby wieże strażnicze czy siatki maskujące. Całość jest całkiem ciekawa, zwłaszcza w porównaniu z dzisiejszym stanem granicy, którą jak większość unijnych przekraczamy bez jakiejkolwiek kontroli.
Kolejną atrakcją jest Rendez-Vous, czyli pałacyk łowiecki zbudowany w lesie niedaleko zamku w stylu rzymskiego łuku tryumfalnego. Zbudowany w okresie napoleońskim służył początowo jako miejsce odpoczynku po polowaniach, z czasem stając się sam w sobie atrakcją turystyczną, a dziś także miejscem spotkań i występów artystycznych czy popularnym miejscem ślubów. Z zewnątrz łuk jest bogato zdobiony płaskorzeźbami w antycznym stylu, w środku z kolei urządzony jest obecnie w stylu empire. Do budowli trafić stosunkowo łatwo – znajduje się po drugiej stronie wioski niż pałac, w bok od drogi nr 40 na Breclav. Idąc na piechotę, wychodzimy z Valtic szlakiem czerwonym.
Kawałek za budowlą, idąc dalej parkiem i za czerwonymi znakami, dochodzimy do Kaplicy Św. Huberta. Budowla poświęcona patronowi łowów powstała w połowie XIX wieku. Pod łukowym sklepieniem i znajduje się ponadnaturalnych rozmiarów rzeźba patrona kapliczki, a całość jest mocno zdobiona. Kapliczka, położona między drzewami, służyła kiedyś jako miejsce rozpoczęcia wypraw łowieckich, obecnie będąc malowniczym przystankiem podczas spacerów po parku. Kapliczka jest ogólnodostępna i niebiletowana.
Pozostałe atrakcje:
- Lednice
Położone zaledwie kilka kilometrów od Valtic, Lednice oferuje niezwykły pałac wpisany na listę UNESCO oraz ogromny park krajobrazowy. To miejsce pełne romantycznych budowli, stawów i ogrodów. - Wzgórza Pálavy
Idealne na piesze wędrówki, wzgórza te oferują piękne widoki na okolicę oraz winnice. Na szlakach można podziwiać przyrodę, odwiedzić zamki oraz cieszyć się spokojem. - Aquapark w Pasohlávkach
Doskonałe miejsce na relaks z całą rodziną. Aquapark oferuje baseny, zjeżdżalnie i strefy wellness, a także widok na pobliskie jeziora.
Ciekawostki o Valticach
- Valtice są znane jako „perła Morawskiego wina”, co potwierdza Narodowe Centrum Wina, gdzie odbywają się coroczne konkursy najlepszych win czeskich.
- Miasto było częścią Austrii aż do 1920 roku, kiedy to zostało przyłączone do Czechosłowacji na mocy traktatu w Saint-Germain.
- Pałac Valtice służył jako letnia rezydencja dla rodu Lichtensteinów, którzy byli jednym z najbogatszych i najbardziej wpływowych rodów Europy Środkowej.
Gdzie spać? Noclegi w Valticach
Valtice to dobra baza noclegowa dla całej okolicy. Znajdują się tutaj zarówno hotele czterogwiazdkowe, jak i spora ilość pensjonatów czy miejsc w pokojach gościnnych.
Także gorzej sytuowany lub oszczędny turysta znajdzie tutaj coś dla siebie – w lokalnej Ubytovne można przespać się już za 250 koron od osoby, a nocleg znajduje się tylko pół kilometra od zamku.
Cała baza noclegowa znajduje się w linku https://www.valtice.eu/ w zakładce Turistika a potem ubytovani. My osobiście polecamy rezerwacje poprzez serwis booking.com, który gwarantuje nam bezpieczeństwo rezerwacji i jest w rodzimym języku. W celu dokonania rezerwacji noclegu w Valticach, proszę przejść do zakładki „Polecane noclegi w Valticach” i skorzystać, ze specjalnie skonfigurowanej wyszukiwarki.
Warto jeszcze sprawdzić poniższe promocje.
Gdzie zjeść?
Valtice oferuje bogatą bazę gastronomiczną, w tym tradycyjne restauracje serwujące kuchnię czeską oraz regionalne specjały, takie jak smažený sýr, gulasz czy pieczeń wieprzowa. Nie można też zapomnieć o lokalnych winach, które doskonale uzupełniają posiłki. Restauracje i kawiarnie znajdują się głównie w centrum miasta oraz w okolicach zamku, gdzie można delektować się potrawami w historycznym otoczeniu.
Informacje turystyczne
- Centrum Informacji Turystycznej w Valticach
Adres: náměstí Svobody 21, 691 42 Valtice
Telefon: +420 519 352 978
E-mail: info@valtice.cz
Godziny otwarcia: Codziennie 9:00–17:00 (w sezonie), poza sezonem godziny mogą się różnić. - Urząd Miejski w Valticach
Adres: náměstí Svobody 2, 691 42 Valtice
Telefon: +420 519 361 511
E-mail: mesto@valtice.cz - Poruszanie się po mieście
Valtice są miejscem, które najlepiej zwiedzać pieszo. Dla zmotoryzowanych dostępne są płatne parkingi w centrum miasta, a także w pobliżu zamku.
