Spis treści
Winiarstwo morawskie
Region Morawy posiada doskonałe warunki do produkcji win. Szczególnym uznaniem cieszą się białe wina, posiadające bardzo specyficzne spectrum smaku. Wyczuwalne są tutaj korzenne nuty z dodatkiem minerałów oraz substancji, z których słynie gleba w tym regionie. Całość aromatów dopełnia lekki, kwasowy posmak. Winiarstwo morawskie słynie nie tylko z białych win. Region posiada także asortyment składający się z czerwonych win o owocowym smaku z dodatkiem ziemistej esencjonalności.
Południowy region Moraw, dzięki dobrym warunkom, sprzyjającym wzrostowi winorośli daje szerokie pole manewru w kwestii produkcji oryginalnych i różnorodnych win. Co więcej, dzięki nowoczesnej technologii oraz sposobom produkcji, wina morawskie stale ewoluują, stając się coraz bardziej delikatne i zharmonizowane.
Winiarski region morawski
Morawy to największy obszar winiarski na obszarze Czech. Rozciąga się on od obszaru południowo-wschodniego cypla Moraw, aż do wschodnich obrzeży Wyżyny Czesko-Morawskiej na zachód od Brna. W tym rejonie znajduje się większość, bo aż 95% winnic, które zostały zarejestrowane w Republice Czeskiej. Proces dojrzewania winogron przebiega tutaj wolniej ze względu na warunki geograficzne i klimatyczne. Z tego właśnie względu w winogronach koncentruje się większa ilość substancji aromatycznych, które wpływają na smak i jakość wina.
Morawy dzielimy na cztery subregiony winiarskie
1. Znojemski subregion winiarski
Jest to region, który leży w cieniu deszczowym Wierzchowiny Czesko-Morawskiej. Jest ona zbudowana z utworów prekambryjskich, z których na występach wschodniego masywu, powstały kamieniste gleby.
Miasto Znojmo posiada szeroką i rozległą sieć długich piwnic win, co świadczy o tym, że były ono już od dawna ważnym ośrodkiem winiarstwa. Bardzo dobrej jakości parcele winne o żwirowym podłożu, pokrytym warstwami lessów z wkładkami iłów rozmieszczone są w okolicy miasta. Winnice te rozciągają się w paśmie od Krowiej Góry (Kravi hora) aż do kierunku Hnanic. W kierunku południowym od miasta Znojma ciągnie się wzdłuż granicy z Austrią kilka innych winnych parceli, przez Šatov, Chvalovice, Vrbovec, Hnízdo, Slup, Jaroslavice aż do Hrušovan nad Jevišovkou. Większość terenów posiada lessowe gleby z dodatkiem żwirów. Zbocza z winnicami w okolicy gmin Tasovice i Hodonice, znajdują się na wschodzie, wzdłuż rzeki Dyje. W centrum subregionu znojemskiego znajdują się skupiska winnic nad Unanovką i Jevišovką ze znanymi gminami winiarskimi Těšetice, Lechovice, Borotice.
Dla tego regionu charakterystyczna jest produkcja białych, aromatycznych win. Oprócz najbardziej typowej odmiany veltlínské zelené bardzo popularne są także odmiany takie jak müller thurgau, sauvignon, ryzlink rýnský, pálava. Bardzo dobrą jakością charakteryzują się także odmiany rulandské bílé, rulandské šedé i rulandské modré.
2. Mikulovski subregion winiarski
Charakterystycznym elementem krajobrazu jest wapienny masyw Pavlovskich Wierchów. Na zboczach możemy dostrzec przede wszystkim wapienne iły, osady piasków oraz rozległe warstwy lessów.
Miasto Mikulov jest naturalnym centrum subregionu winiarskiego, będącego jednym z ośrodków winiarstwa w Republice Czeskiej. Nie tylko w pobliżu miasta, ale także wokół dużej liczby miast i miasteczek znajdują się miejsce, posiadające idealne warunki dla winnic. Jedną z ważniejszych winnic są Valtice. W jego piwnicach, przez cały rok można skosztować win, które zyskały uznanie w narodowym konkursie win Salon Win Republiki Czeskiej. Mieści się tam również najstarsza szkoła winiarska, która łączy pasję do produkcji wina z wieloletnim doświadczeniem. Patrząc pod kątem jakości win, bardzo ważne znaczenie w mikulovskim subregionie winiarskim mają gminy takie jak: Sedlec, Dolní Dunajovice, Pavlov, Perná, Dolní i Horní Věstonice, Novosedly lub Brod nad Dyjí.
Mikulovski subregion winiarski jest również ważnym celem turystycznym.
Pálava jest ostatnim cyplem stepów Panonii, nazywana wapiennymi Alpami. Mieści się na obrzeżach lasów łęgowych w okolicy dolnego biegu rzeki Dyje. Jest to miejsce bardzo często odwiedzane przez turystów. Drugim miejscem istotnym, pod kątem turystyki jest Areał Lednicko-Valticki, który w roku 1996 został wpisany na Listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Ten zespół pałacowo-parkowy do dzisiaj nazywany jest Ogrodem Europy.
Jakie wina spotkamy na terenie Pálavy?
W regionie Pálavy możemy wyróżnić bardzo charakterystyczne wina z Moraw. Na glebach wapiennych w tym regionie spotykamy dojrzewający ryzlink vlašský, posiadający bardzo oryginalny smak o nutce mineralności. Równie dobrą jakością odznaczają się także burgundzkie odmiany takie, jak rulandské bílé i chardonnay. Natomiast na gliniastych glebach powstają wyborne veltlínské zelené oraz inne, równie wartościowe odmiany, wśród których możemy wyróżnić müller thurgau. W okolicach Valtic spotkamy natomiast neuburské i sylvánské zelené. W okolicach gmin winiarskich takich jak Strachotín Pouzdřany i Popice mieszczących się na północ od Pálavy dojrzewają ryzlink rýnský, tramín i pálava. Ostatnia odmiana jest szczególnie dopracowana, ponieważ podobnie jak odmiana aurelius powstała w uszlachetniającej stacji w Pernej.
3. Velkopavlovicki subregion winiarski
Winiarstwo morawskie posiada swoje serce w Velkopavlovicki subregion winiarski. Jego centralna część zbudowana jest z wapiennych iłów, margli, piaskowców i zlepieńców. Natomiast w północnej części w okolicy Hrušovan i Žabčic produkowana jest winorośl na piaszczystych glebach. Znajdziemy tutaj veltlínské zelené, rulandské šedé oraz aromatyczne odmiany takie jak tramín červený, pálava, muškát moravský i müller thurgau.
Jakie parcele winiarskie znajdziemy w tym regionie?
Na odcinku Brno- Břeclav ciągnie się wzdłuż autostrady, główna oś parceli winiarskich. Na prawo od nich znajduje się Židlochovice, w której przeważają gleby lessowe. Teren powierzchni jest tutaj silnie pofałdowany i to na nim rozłożone są poszczególne winnice. Jest to doskonałe miejsce pod uprawę burgundzkich odmian. Na lewo rozciągają się kolejne parcele winiarskie, w niewielkiej odległości od gminy winiarskiej Velké Němčice, gdzie winnice ciągną się, aż do największej gminy winiarskiej RC – Velké Bílovice i kończą się, aż do Moravský Žižkov. Patrząc pod kątem jakości gleby, znajdują się tutaj pierwszorzędne parcele winiarskie, umiejscowione nad równinnym terenem i tworzące wzniesienia pasma górskiego Chrzibów. Winogrona mają tutaj dogodne warunki do wzrostu za sprawą idealnej orientacji winnic, skierowanych w kierunku południowym i południowo-zachodnim. Takie ulokowanie daję profity w postaci ciepłych wiatrów o charakterze fenu, które wspomagają ich dojrzewanie.
Z prawej strony natomiast rozciągają się parcele winiarskie w okolicy gmin Zaječí, Přítluky i Rakvice. Rejony te słyną z doskonałych odmian veltlínské zelené, ryzlink vlašský i modrý portugal. Linia kolejnych wzniesień mieści się za główną linią wzgórz, znajdują się tam gminy Křepice, Nikolčice, Diváky, Šitbořice, Boleradice, Mokrůvky i Krumvíř. Region ten nazwano od miasta Klobouky, Kloboucko cieszy się wyborną odmianą neuburské i müller thurgau.
4. Slovacki subregion winiarski
Rozciąga się on w południowo-wschodniej części Moraw i charakteryzuje się bardzo dużym zróżnicowaniem terenu. Na południu regionu, mieści się region Podluží. Wzdłuż rzeki Morawy leży większość gmin winiarskich. Na zboczach załamania terenowego, nad rzeczką Kyjovka, znajdują się dogodne warunki dla winnic. Spowodowane one są niską wysokością nad poziomem morza oraz glebami, które tonizują wysoką temperaturę w okresie letnim. Wszystko to sprawia, że wina z Moraw posiadają wyraźny odmianowy charakter.
Jakie wina otrzymują najlepsze wyniki?
Wyjątkowo dobre wyniki otrzymuje odmiana ryzlink rýnský, rulandské bílé i rulandské šedé, a z ciemnych frankovka, zweigeltrebe. W okolicy Moravské Nové Vsi zaś spotykamy odmianę cabernet moravia.
Ośrodki winiarskie w subregionie Slovackim
Na północy od Podluží teren jest pofałdowany, a winnice leżą na wzgórzach. W tych winnicach produkowane są wina pełne, która posiadają jednakże świeży oraz rześki charakter. Znajdują się tutaj dwa ośrodki winiarskie. Mutěnice jest ośrodkiem winiarskim posiadającym również ośrodek badawczy oraz Polešovice. W tym drugim ośrodku udało się uzyskać najbardziej znaną i najbardziej rozpowszechnioną odmianę wina morawskiego, znaną pod nazwą muškát moravský. Na północnych obrzeżach, znajdują się siedliska na zboczach Lasu Ždanickiego z gminami winiarskimi Ždánice, Archlebov i Žarošice. W tych rejonach winnice są rozlokowane dość rzadko. Znacznie większe ich zagęszczenie, można znaleźć w okolicy miasta Kyjov i gmin Moštěnice, Vážany, a zwłaszcza Polešovice. Najbardziej wysunięta na północ wyspa winiarska znajduje się w rejonie miasta Uherské Hradiště. Posiada bardzo dobre siedliska w okolicy gmin Boršice koło Buchlovic. W tym obszarze znajdziemy doskonałe wina morawskie z gatunku ryzlink rýnský, rulandské bílé, muškát moravský i müller thurgau.
Kolejnym ważnym ośrodkiem winiarskim jest miasto Bzenec, które wsławiło się winem Bzenecká lipka.
Przedgórze Białych Karpat tworzy wschodnia część subregionu slovackiego. Region ten charakteryzuje się ciężkimi glebami, które czerpią wodę i substancje odżywcze nawet w upalne lato, przez co grona posiadają wyższy poziom ekstraktu i są pełniejsze w smaku. W gminie winiarskiej Blatnice pod Svatým Antonínkem znajdziemy oryginalne wino, które powstało z połączenia ryzlink rýnský, rulandské bílé i sylvánské zelené jako wino markowe Blatnický roháč.