Spis treści
Siedmiotysięczny Mikulov położony na południu Moraw z pewnością zalicza się do najpiękniejszych czeskich miasteczek, a przy słonecznej pogodzie, która w tych okolicach jest normą, nie ma on sobie równych. Miasto usytuowane jest niesamowicie malowniczo – na skraju równiny i wzgórz Pálavy, przy czym nad samym Mikulovem górują trzy wzgórza, na których szczytach znajdują się tutejszy pałac, kościół oraz obronny gród. Całość tworzy niemal magiczną atmosferę, która przenosi nas w inny wymiar i przypomina obrazy rodem z Toskanii. To niezwykłe połączenie historycznego dziedzictwa z malowniczym krajobrazem sprawia, że Mikulov przyciąga turystów z całego świata. Szczególnie charakterystycznym elementem otoczenia miasta są rozległe winnice, które od wieków dominują w krajobrazie i są źródłem słynnego morawskiego wina.
Geograficznie miasto leży 50 km na południe od Brna (40 min drogi szybkiego ruchu) tuż przy granicy z Austrią. Do Wiednia można dojechać samochodem w niecałą godzinę, co czyni Mikulov dogodnym punktem wypadowym zarówno na wycieczki po Morawach, jak i do Austrii. Mikulov to idealne miejsce na odpoczynek, poznanie kultury regionu oraz degustację wyśmienitych win.
Kiedy najlepiej przyjechać?
Najlepszym czasem na odwiedzenie Mikulova jest późna wiosna, kiedy miasto rozkwita i staje się zieloną oazą, oraz późne lato i wczesna jesień, kiedy odbywa się coroczne winobranie, a ulice wypełniają się aromatem świeżo zebranych winogron i wina. W tym okresie Mikulov żyje festiwalami, koncertami i licznymi atrakcjami związanymi z winiarstwem. Wiosna to idealny czas na spacery i podziwianie krajobrazów, natomiast jesień przynosi romantyczne, ciepłe wieczory, które zachęcają do relaksu przy lampce lokalnego wina.
Od listopada do marca wiele atrakcji jest zamkniętych, a miasto staje się spokojniejsze. Zimą, choć Mikulov traci część swojego turystycznego uroku, nadal można cieszyć się pięknem miasteczka, które w świątecznej aurze nabiera szczególnego charakteru. Dla miłośników spokoju i mniejszego tłumu, zima to doskonały czas na odwiedzenie miasta.
Co koniecznie zobaczyć?
Położony na zboczu wzgórza Mikulov widoczny jest świetnie z daleka, dominując nad pobliską drogą. Nad samym miastem z kolei górują okoliczne wzgórza. Na najwyższym – 363 m – Świętym Pagórku (Svatý kopeček) stoją cztery barokowe kaplice, z największą – Św. Sebastiana. Widok ze wzgórza na miasto należy do niezapomnianych, dlatego obowiązkiem każdego turysty winno być wspięcie się na szczyt wzgórza. Spacer, choć niedługi, może być wyczerpujący bo jest dosyć stromo, ale widoki ze szczytu wynagrodzą wszelkie trudy. Po pierwsze bowiem, widzimy jak na dłoni samo miasto, z pięknie zachowanym średniowiecznym starym centrum i zawieszonym po drugiej stronie zamkiem. Po drugie, jeśli zwrócimy wzrok w przeciwną stronę, po horyzont ciągną się winnice, z których owoców powstaje wyśmienite morawskie wino. Widok ten sprawia, że czujemy się nie jak u południowych sąsiadów Polski, ale co najmniej nad Morzem Śródziemnym. Najlepiej na wejście na wzgórze przeznaczyć początek lub koniec wycieczki po Mikulowie – dzięki temu możemy zaplanować dalsze zwiedzanie lub podsumować cały dzień, a także uniknąć wspinaczki podczas spiekoty (to oczywiście latem). Co ciekawe, Święty Pagórek jest też rezerwatem przyrody, bowiem rośnie na nim wiele chronionych roślin o charakterze stepowym, a także zamieszkują go rzadkie gatunki świata zwierząt (przewodniki wspominają zarówno o pasożytach, jak i sowach).
Z drugiej strony, nad miastem dominuje strzegący od wieków drogi z Austrii na Morawy zamek, pierwotnie romański, ale w obecnym kształcie wzniesiony w 1719 roku na Wzgórzu – nomen omen – zwanym Zamkowym (Zamecký vrch). Pałac został pięknie odnowiony po wojennych zniszczeniach (spłonął w czasie II wojny światowej) i dziś można go podziwiać z zewnątrz, jak i warto wejść do środka, by zwiedzić jego wnętrza oraz zobaczyć ekspozycje zamkowe – eksponaty muzeum historycznego, winiarstwa (unikat w tej części Europy) czy wystawy sztuki malarskiej.
Pomimo, że to Święty Pagórek jest wyższy, to pałac zdecydowanie dominuje nad Mikulovem i przebiegającą nieopodal drogą krajową Brno – Wiedeń, która stanowi też potężny szlak tranzytowy z krain położonych na północ od Moraw na Bałkany. Wynika to z faktu, że jest to niezwykłej urody budowla, pięknie odnowiona (w nocy wspaniale oświetlona – co jest kolejnym powodem by w Mikulowie co najmniej zostać na kolację, a nawet przenocować) i do tego zajmująca ostatnie, najbliższe równinie wzgórze. Pałac dzisiaj to także miejsce wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych, z których największym jest coroczne święto winobrania.
Najważniejszą atrakcją Mikulova jest Zamek w Mikulovie, który dominuje nad miastem i stanowi jedną z najpiękniejszych barokowych budowli w regionie. Zamek nie tylko zachwyca swoim wyglądem, ale również bogatą historią, sięgającą średniowiecza, kiedy to pełnił funkcję strategicznej twierdzy. Obecnie zamek jest centrum kulturalnym miasta, mieszczącym bogate zbiory muzealne, w tym Galerię Dietrichsteinów oraz imponującą wystawę winiarstwa. Zwiedzając zamek, warto zarezerwować przynajmniej 2-3 godziny, aby w pełni docenić jego piękno oraz różnorodność ekspozycji.
Ekspozycje muzealne
- Galeria Dietrichsteinów przedstawiająca obrazy z okresu od XVII do XX w., w szczególności prezentując rodzinę szlachecką panującą w pałacu w tym okresie. Poza dziełami sztuki zapoznamy się także z eksponatami związanymi z historią zamku i całego miasta oraz odzieżą noszoną ówcześnie przez mieszkańców Mikulova. Zwłaszcza renesansowa szata z trumny Markéty Františky Lobkowiczovéj (zmarłej w 1617 r.) jest perłą i dumą całego muzeum.
- Rzymianie i Germanie w kraju nad Palavą
Zgodnie ze swoją nazwą, wystawa znajdująca się w podziemiach zamku, prezentuje kulturę i znaleziska archeologiczne z czasów w pierwszych wiekach naszej ery, kiedy to cały region był poddany rzymskim wpływom za pośrednictwem obozu warownego na terenie dzisiejszego Wiednia i gdy odbywał się żywy handel na bursztynowym szlaku i gdy na Morawach uprawiano winorośl. Równolegle wystawa przedstawia kulturę i cywilizację Swebów, germańskiego plemienia, które zamieszkiwało Palavę w tamtych czasach. Oprócz rekonstrukcji domów, zobaczyć możemy także przedmioty codziennego użytku (ceramika, wytwory rzemiosła) oraz broń. - Od gotyku po empire
Kolejna wystawa prezentuje przede wszystkim przedmioty codziennego użytku (przepiękne meble, ceramikę) i zasadniczo nie jest związana z samym zamkiem – jest to raczej ciekawy zbiór przedmiotów ukazujących życie codzienne na przestrzeni kilkuset lat. - Ekspozycja winiarska, składająca się z trzech części.
Pierwsza z nich dotyczy tradycji winiarskich na Morawach i przedstawia historię uprawy winorośli oraz produkcji i sprzedaży wina aż do XX wieku. Bardzo ciekawą wystawą jest ukazanie „roku pracy w winnicy”.
W drugiej części wystawa prezentuje całą gamę narzędzi wykorzystywanych przy produkcji wina, rozjaśnia wiele także w kwestii ich rodzajów i nazewnictwa. Dalej widzimy galerię pras winiarskich (łącznie 15 sztuk, powstałych pomiędzy latami 1797 – 1937).
W trzeciej części wystawy, otwartej w 2012 roku, widzimy historię wina i winiarstwa na tle Europy od czasów średniowiecza do dziś, w tym również wiele przedmiotów (replik) związanych z winiarstwem.
Najciekawszym i najbardziej niezwykłym z eksponatów wydaje się być niewątpliwie ogromna beczka na wino (6 m długości, 25 t wagi), mogąca pomieścić ponad 100 tysięcy butelek wina i oryginalnie zachowana od czasów powstania na początku XVII wieku. Pod względem rozmiaru jest ona ósma na całym świecie. Beczka wykonana jest z trwałego dębowego drewna z żelaznymi obręczami. Geneza jej powstania związana jest z poborami podatkowymi, które w regionie realizowano poprzez daniny z wina, winogron lub moszczu. Przez pierwsze lata beczkę konsekwentnie napełniano aż do nieurodzaju 30 (lub 50) lat po jej wykonaniu, po którym kilka lat stała pusta i rozeschła. Szczęśliwie przeżyła następnie pożar zamku z 1719 roku i do dziś można cieszyć oczy jej widokiem podczas zwiedzania . - Biblioteka zamkowa
Także bibliotece towarzyszyło niesamowite szczęście i uniknęła zniszczenia podczas pożaru zamku w 1945 roku. Znajduje się ona w barokowym budynku, łączącym dwie gotyckie wieże u wejścia do zamku. W bibliotece umieszczono ponad 10 tysięcy książek, w większości kolekcję zgromadzoną przez dawnych panów na zamku. Pomimo że dokładniej pokazane i otwarte są jedynie nieliczne druki, warto zajrzeć do biblioteki, by przekonać się ponownie, o potędze i bogactwie rodziny Dietrichsteinów. - Ekspozycja Verbo et exemplo
Łacińska nazwa wystawy kryje pod sobą zbiory przedmiotów wykorzystywanych przez lokalną władzę kościelną. Obejrzeć można przede wszystkim przedmioty wykorzystywane w kościołach do kultu – szaty, drewniane rzeźby, meble a także cały szereg starodruków. - Ostatnią atrakcją muzeum zamkowego jest kolekcja bawarskiego malarza Wenza Grölla, uczęszczającego do gimnazjum w austriackim wówczas Mikulowie. Obrazy zostały darowane placówce przez wnuczkę artysty w latach 90. ubiegłego wieku.
- Wokół zamku z kolei znajdują się jedne z największych w Republice Czeskiej ogrodów, zachwycające przybyszów bogactwem form i położeniem na zboczu wzgórza. Warto w nich usiąść na chwilę po pobycie w muzeum.
Historia pałacu
Zamek w Mikulovie został zbudowany na wzgórzu Zamkowym (Zámecký vrch) i początkowo pełnił funkcję romańskiej twierdzy obronnej. W XVII wieku zamek przeszedł gruntowną przebudowę, nadając mu barokowy charakter, który przetrwał do dziś. Jego odnowienie nastąpiło po wojennych zniszczeniach, gdy zamek spłonął podczas II wojny światowej. Na szczęście, dzięki staraniom konserwatorów, budowla została przywrócona do dawnej świetności.
W zamku mieści się muzeum, które oferuje wystawy poświęcone historii regionu, w tym winiarstwu, które od wieków jest integralną częścią kultury Mikulova. Warto zwrócić uwagę na wyjątkową ekspozycję winiarską, składającą się z trzech części, która szczegółowo opisuje historię uprawy winorośli na Morawach oraz techniki produkcji wina. Największą atrakcją tej wystawy jest gigantyczna beczka na wino, mogąca pomieścić ponad 100 tysięcy butelek, która jest jednym z największych tego typu eksponatów na świecie.
Warto także odwiedzić Galerię Dietrichsteinów, która prezentuje obrazy z XVII-XX wieku, szczególnie związane z historią rodu Dietrichsteinów, który przez wiele lat rządził tym regionem. Biblioteka zamkowa to kolejna perła Mikulova, mieszcząca ponad 10 tysięcy starych ksiąg, w tym rzadkie starodruki, które przetrwały pożar zamku w 1945 roku.
Lista atrakcji w Mikulovie, które warto odwiedzić:
- Zamek w Mikulovie
Zanurz się w historii odwiedzając imponujący barokowy zamek górujący nad miastem. Odkryj bogate zbiory muzealne, w tym ekspozycje poświęcone historii rodu Dietrichsteinów oraz sztuce barokowej. - Rynek i historyczne centrum miasta
Spaceruj po malowniczych uliczkach pełnych renesansowych i barokowych kamienic. Zatrzymaj się na rynku, aby poczuć niepowtarzalny klimat południowych Moraw, podziwiając architekturę i lokalne atrakcje. - Kościół św. Anny
Odwiedź piękny barokowy kościół z charakterystyczną kopułą. Jego wnętrze zachwyca bogatymi zdobieniami i freskami, a miejsce to oferuje chwilę spokoju i refleksji. - Kaplica św. Sebastiana i wzgórze Świętego Michała
Wybierz się na spacer na wzgórze Świętego Michała, gdzie znajduje się kaplica św. Sebastiana. Miejsce to oferuje wspaniałe widoki na Mikulov i okolicę, a sama kaplica stanowi piękną atrakcję architektoniczną. - Synagoga i cmentarz żydowski
Poznaj dziedzictwo żydowskiej społeczności Mikulova odwiedzając zabytkową synagogę i jeden z największych cmentarzy żydowskich w Czechach. Miejsce to przypomina o bogatej historii Żydów w regionie oraz ich wpływie na rozwój miasta. - Słup Maryjny na rynku
Podziwiaj barokowy słup Maryjny z XVIII wieku, będący ważnym elementem historycznego centrum miasta. To symbol wiary i tradycji mieszkańców Mikulova. - Wzgórze Turold i jaskinie
Odkryj naturalne piękno wzgórza Turold. Zwiedź jaskinie krasowe i dowiedz się więcej o unikalnej przyrodzie tego obszaru, gdzie można podziwiać formacje skalne oraz bogactwo fauny i flory. - Park Krajobrazowy Pálava
Wybierz się na wędrówkę po jednym z najpiękniejszych parków krajobrazowych w Czechach. Szlaki turystyczne prowadzą przez wapienne wzgórza, winnice i stanowiska archeologiczne, oferując piękne widoki i kontakt z przyrodą. - Winnice i degustacje wina
Mikulov słynie z produkcji wyśmienitych win. Odwiedź lokalne winnice, weź udział w degustacjach i poznaj tajniki morawskiego winiarstwa, które od wieków kształtuje kulturę regionu. - Ścieżka winiarska Mikulov
Przemierzaj malownicze trasy wśród winnic i odkrywaj regionalne winiarnie. Idealna propozycja dla miłośników aktywnego wypoczynku i dobrego wina, pozwala na odkrywanie uroków mikulovskiej okolicy w komfortowym tempie. - Festiwal wina Pálavské vinobraní
Jeśli planujesz wizytę we wrześniu, nie przegap tego corocznego festiwalu. To święto wina, muzyki i tradycji, które przyciąga tysiące gości, oferując niezapomniane doznania smakowe i kulturalne. - Dietrichsteinská Hrobka
Zwiedź monumentalny grobowiec rodziny Dietrichsteinów, ważnego rodu arystokratycznego związanego z historią miasta. To miejsce pełne symboliki i historycznych detali, które oddaje hołd bogatej historii rodu oraz ich wpływowi na rozwój Mikulova.
Zapraszamy do odkrywania uroków Mikulova! Kliknij na nazwę atrakcji, aby dowiedzieć się więcej o każdym miejscu i zaplanować swoją wizytę.
Inne atrakcje w okolicy
- Pálava
To pasmo wzgórz i park narodowy, znane z wyjątkowej przyrody, malowniczych winnic oraz licznych szlaków turystycznych. Idealne miejsce na piesze wędrówki, rowerowe wycieczki oraz obserwację ptaków. - Jeskinie Mikulovské
Zespół jaskiń krasowych oferujących fascynujące formacje skalne oraz podziemne rzeki. Doskonałe miejsce dla miłośników przyrody i geologii, oferujące niezapomniane wrażenia podczas zwiedzania. - Winnice Raduše
Jedne z najstarszych winnic w regionie, oferujące degustacje win oraz możliwość poznania tradycyjnych metod uprawy i produkcji wina. Idealne miejsce dla entuzjastów winiarstwa.
Ciekawostki o Mikulovie
- Żydowski Mikulov
Mikulov ma bogatą historię związaną z lokalną społecznością żydowską, która przez wieki odgrywała ważną rolę w rozwoju miasta. Wśród zachowanych pamiątek znajdują się:- Zachowaną i odrestaurowaną w ostatnich latach synagogę przy ul. Husovej 11 (na tyłach zamku). Jest to budynek z XVI w. w stylu podobnym do budowanych na ziemiach polskich, będący obecnie częścią muzeum miejskiego. Zobaczyć w nim można pamiątki po zamieszkującej Mikulov ludności żydowskiej a także zdjęcia z okresu przed II wojną światową, portretujące tą społeczność.
- Ciąg domów przy ul. Husovej, która jest najlepiej zachowaną z dawnej dzielnicy żydowskiej i która stanowiła główną jej oś. Dziś ulicą poprowadzona jest ścieżka turystyczna, prowadząca dalej w kierunku Koziego Zamku na pozostałości żydowskiego cmentarza oraz łaźni.
- Najstarsze winnice
Mikulov jest domem dla jednej z najstarszych winnic w Czechach, której tradycje sięgają średniowiecza.
Jeszcze trochę historii
Ze względu na strategiczne położenie już w XI wieku nad Mikulowem wznosiła się romańska warownia strzegąca szlaku w kierunku Austrii. Od 1082 Mikulov ostatecznie uznano jego przynależność do Czech (i tym samym Moraw), wzmacniając rolę twierdzy granicznej. Pod koniec XIII w. miasto przechodzi w ręce Lichtensteinów wraz z całą okolicą. Zamek staje się gotycką twierdzą (budowę rozpoczął Przemysł Ottokar I) i w tym stanie przetrwał do kolejnej przebudowy w połowie wieku XVI. Jądrem pałacu jest wczesnośredniowieczny czworokątny budynek o ścianach szerokich na nawet 2 metry, który został przez Lichtensteinów znacznie rozbudowany. Jeszcze w XIII wieku dołożono cylindryczną wieżę strażniczą, która miała chronić dodatkowo bramę wjazdową do zamku. Z późniejszego okresu na terenie zamku zachowała się ośmiokątna kaplica zamkowa u podnóża kolejnej wieży. Przebudowa w okresie renesansu objęła przede wszystkim budowę czterech potężnych bastionów w rogach murów zamkowych. W 1560 zamek przejmuje ród Kereczényiů, po 15 latach zaś Dietrichsteinowie, panujący w Mikulowie aż do 1945 roku. Dokonane przez nich zmiany najbardziej wpłynęły na obecny kształt zamku. Zamienili oni budynek obronny i warowny na przepiękną i reprezentacyjną rezydencję możnowładców. Oprócz rozbudowy wnętrza zamku (dziedziniec, skrzydła, krużganki) stworzono także przypałacowe ogrody na zboczach wzgórza zamkowego. Kolejny wiek do ciąg dalszy przebudowy i rozbudowy – tym razem na styl barokowy.
W 1719 roku dochodzi do potężnego pożaru pałacu, który zostaje odbudowany już w zupełnie nowym stylu, jako przepiękna, stricte barokowa rezydencja. Z ciekawostek warto wspomnieć, że miejsce przypadło do gustu choćby cesarzowi Francji Napoleonowi I, który przebywał na zamku w trakcie kampanii 1805 roku po bitwie trzech cesarzy pod położonym nieopodal Austerlitz. Kilkadziesiąt lat później ponownie był miejscem rozmów pokojowych (zakończonych rozejmem), tym razem pomiędzy Prusami a Austrią po bitwie pod Sadową (1866).
Opuszczony przez Dietrichsteinów w obawie przed nadciągająca Armią Czerwoną w 1945 roku zamek padł ofiarą pożaru 22.04.1945, po którym to został przejęty jako muzeum przez państwo Czechosłowackie i stopniowo był odrestaurowywany.
Na zwiedzanie całego miasta i jego atrakcji spokojnie można przeznaczyć kilka godzin i spędzić w Mikulowie cały dzień – ani jednej ze spędzonych tutaj chwil nie będziemy żałować. Jeśli nocujemy w mieście, możemy rozłożyć zwiedzanie na dwa dni i spokojnie cieszyć się miastem i okolicami (choćby wzgórzami Palavy), jeśli natomiast przyjeżdżamy na jeden dzień, można zastosować się do takiej kolejności:
1. Święty Kopiec
2. Pałac
3. Odpoczynek i obiad
4. Spacer po centrum oraz dzielnicy żydowskiej
5. Kolacja, kawa i wino
Gdzie spać? Noclegi w Mikulovie
Mikulov to bardzo turystyczna miejscowość, łatwości w znalezieniu noclegu sprzyja też bliskość granicy z Austrią. W związku z tym w mieście bywa drogo, choć jeśli poszukamy, znajdziemy nocleg w dobrych warunkach w rozsądnej cenie. Polecamy rezerwować noclegi poprzez serwis booking.com. Warto zajrzeć do zakładki „Polecane noclegi w Mikulovie” i tam, za pomocą specjalnie skonfigurowanej wyszukiwarki, dokonać rezerwacji noclegu. Takie rozwiązanie zapewnia nam 100% bezpieczeństwa transakcji i gwarancję rezerwacji pobytu.
Poniżej jeszcze lista aktualnych promocji na rezerwację noclegu w Mikulovie.
Gdzie zjeść?
Mikulov oferuje szeroki wybór restauracji i kawiarni, serwujących tradycyjną kuchnię czeską oraz morawskie wina. Warto odwiedzić lokalne winiarnie i bary, gdzie można spróbować lokalnych specjałów, takich jak smażony ser czy gulasz z knedlami. Szczególnie polecane są restauracje w okolicach zamku oraz na rynku.
Informacje turystyczne
- Centrum Informacji Turystycznej w Mikulovie
Adres: náměstí 1, 692 01 Mikulov
Telefon: +420 523 123 789
E-mail: info@mikulov.cz
Godziny otwarcia: Codziennie 9:00–18:00 (w sezonie), poza sezonem godziny mogą być skrócone. - Urząd Miejski w Mikulovie
Adres: náměstí 1, 692 01 Mikulov
Telefon: +420 523 123 789
E-mail: obec@mikulov.cz - Poruszanie się po mieście
Mikulov to miasto, które można zwiedzać pieszo, ale istnieje możliwość wypożyczenia rowerów oraz elektrycznych hulajnóg. Parking dla samochodów znajduje się m.in. przy zamku i jest objęty opłatą (50-100 CZK).